Financial Chain Corporation-un vergi və hüquq ekspertinin izahı - FChain

Vergi Məcəlləsində 2024-cü ilin yanvarın 1-dən qüvvəyə minən dəyişikliklərə əsasən, işçilərin yemək xərcləri Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi norma və qaydada gəlirdən çıxıla bilər. Eyni zamanda, bu xərclər üzrə ödənilmiş ƏDV-nin əvəzləşdirilməsi Vergi Məcəlləsinin müvafiq müddəalarına uyğun həyata keçirilir.

1. Normativ baza

• 22 noyabr 2024-cü il tarixli 492-saylı Qərara əsasən “Nümayəndəlik xərclərinin, işçilərin mənzil və yemək xərclərinin…” gəlirdən çıxılma norması təsdiq olunub.
• Həmin Qaydaya görə, işçilərə ayrılan yemək xərclərinin gündəlik norması — istər birbaşa işçiyə nağdsız ödəniş, istərsə də iaşə xidməti nümayəndəsi və ya digər iaşə subyekti vasitəsilə alınma halında — 5 manat təşkil edir.

2. ƏDV-nin əvəzləşdirilməsi

• Vergi Məcəlləsinin 175.1-ci maddəsinə görə, ƏDV-yə cəlb olunan malların (işlərin, xidmətlərin) alışı zamanı ödənilən ƏDV məbləği alıcının bank hesabından ödəmə zamanı vəsait təqdim edən şəxsin bank hesabına, ƏDV məbləği isə depozit hesabına köçürüldükdə əvəzləşdirilir.
• Məcəllənin 175.3-cü maddəsinə əsasən, 119.2-ci maddədə sadalanan xərclər — şübhəsiz ki, yemək xərcləri də — ƏDV əvəzləşdirilməsinə yol verir.

3. Praktiki nümunə
   Aprel ayında 100 işçisi olan müəssisə iaşə xidməti göstərən şirkətdən hər işçi üçün gündəlik 7 manatlıq yemək alıb. Ay ərzində 22 iş günü nəzərə alınmaqla, xərclərin məbləği belə hesablanır:

(100×7 AZN)×22=15400 AZN (ƏDV-siz).

Bu məbləğin ƏDV hissəsi (18%) depozit hesabına 2 772 AZN ödənilib. Lakin normaya əsasən gəlirdən çıxılan xərclər işçi başına 5 manat gündəlik limitlə hesablanır:

(100×5 AZN)×22=11000 AZN,

bu məbləğin 18%-i isə 1 980 AZN təşkil edir. Nəticədə müəssisə 2 772 AZN-dən yalnız 1 980 AZN-nı əvəzləşdirə bilər.

4. Tövsiyə
   Yemək xərclərini və onlara bağlı ƏDV-ni düzgün əvəzləşdirmək üçün:

• Hər ay işçi sayına və gündəlik norma məbləğinə diqqətlə riayət edin.
• Bank ödəmələrini və depozit köçürmələrini ayırd etməklə sənədləşdirin.
• Ehtiyac yaranarsa, Financial Chain Corporation-un mütəxəssislərinə müraciət edərək, həm gəlirdən çıхma, həm də ƏDV əvəzləşdirilməsi prosesində hüquqi dəstək alın.

— Financial Chain Corporation, vergi və hüquq məsələləri üzrə ekspert